U bevindt zich hier: »»»

Een aanvulling op uw pensioen als zelfstandige: deel 1: wat is VAPZ? Geschreven op 09 June 2015

Als zelfstandige trekt u een wettelijk pensioen van gemiddeld € 840. Dit zal met moeite voldoende zijn om te voorzien in uw levensonderhoud, laat staan dat u dezelfde activiteiten zal kunnen doen en uzelf dezelfde zaken zal kunnen permitteren als wanneer u nog werkzaam was. In dit artikel gaan we na wat de mogelijkheden zijn voor de opbouw van een aanvullend pensioen als zelfstandige.

In dit eerste deel zullen wij het hebben over een eerste soort van het aanvullend pensioen: het VAPZ.

De drie pensioenpijlers en de 80%-regel

Het pensioen kan worden opgedeeld in drie pijlers:

de eerste pijler = het wettelijk pensioen;
de tweede pijler = aanvullend pensioen;
de derde pijler = het gewone pensioensparen.

Een aanvullend pensioen voor zelfstandigen, VAPZ of IPT (individuele pensioentoezegging), wordt afgesloten bij een verzekeringsmaatschappij. De premies hiervan zijn aftrekbaar in de belastingaangifte en zijn beperkt volgens de fameuze 80%-regel.

De toepassing van de 80%-regel is vrij complex maar het principe is simpel; Uw aanvullend pensioen in de tweede pijler mag samen met uw wettelijk pensioen maximum 80% van uw laatste brutowedde bedragen.

Gaat u boven dit maximum, dan zal de fiscus de aftrekbaarheid van de premies niet meer aanvaarden.

Opgelet: als u een contract voor IPT en/of VAPZ afsluit bij verschillende verzekeringsmaatschappijen, zullen zij u elk een attest bezorgen met daarop de premie die u kan aftrekken in de personenbelasting. Hou hierbij dan wel rekening dat deze attesten geen garantie zijn op volledige aftrek. De verzekeringsmaatschappijen hebben namelijk geen zicht op betaalde premies bij andere maatschappijen waardoor u in totaliteit toch de 80%-regel kan overschrijden.

De derde pijler (het pensioensparen) telt niet mee in de berekening van de 80% regel.

VAPZ = vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen

Het VAPZ kan worden afgesloten door zelfstandigen die sociale bijdragen betalen in hoofdberoep. De hoogte van de premie hangt af van het type contract: klassiek of sociaal; Belangrijk is wel dat deze premies privé worden betaald.

Deze vorm van aanvullend pensioen is de meest rendabele omwille van drie redenen:

Hierop wordt geen premietaks aangerekend. In andere vormen kan deze 1,1% of 4,4% van de premie bedragen.
U betaalt er minder personenbelasting door (want het is een aftrekbare beroepskost)
Bovendien betaalt u ook minder sociale bijdragen (aangezien de premie van uw nettoberoepsinkomsten wordt afgetrokken waarop de bijdragen berekend worden)

Bij de uitkering wordt het opgebouwde kapitaal belast aan een omzettingsrente.

Op voorwaarde dat de uitkering gebeurt op de wettelijke pensioenleeftijd en u tot dan actief was als zelfstandige, wordt slechts 80% van uw kapitaal belast.

Verschil tussen klassiek en sociaal VAPZ (SVAPZ)

Er bestaan twee types VAPZ. Bij beide is de minimumpremie € 100. De maximumpremie hangt af van het type.

Klassiek VAPZ: u bouwt een kapitaal op als aanvullend pensioen. De premie is maximum 8,17% van de beroepsinkomsten, met een absoluut maximum van € 3.027,09 in 2015.
Sociaal VAPZ (SVAPZ): idem van klassiek plus twee bijkomende waarborgen. Bij arbeidsongeschiktheid krijgt u een vervangingsinkomen en kan de financiering van de polis worden overgenomen. De maximaal toegelaten premie bedraagt 9,40% van de beroepsinkomsten, met een absoluut maximum van € 3.482,82 in 2015.

In dit tweede type kan dus een hoger aanvullend pensioen worden opgebouwd.

Belasting + voorbeelden

Hoe wordt deze VAPZ nu belast?

Vanaf 60 jaar kan je het opgebouwde kapitaal uitkeren. Hierop wordt eerst een RIZIV-bijdrage van 3,55 % ingehouden. Op het resterende kapitaal wordt u belast aan de fictieve rente; dit is één van de meest gunstige fiscale regimes.

De fictieve rente ligt tussen 1% en 5% berekend op het kapitaal. Bij uitkering op 65 jaar bedraagt de rente 5%. Deze rente moet u dan gedurende 10 jaar opnemen als inkomen in uw personenbelasting. Bent u tot uw 65 jaar actief gebleven, moet de berekening van de rente maar op 80% van uw kapitaal gebeuren.

Bij uitkering voor uw 65ste verjaardag, wordt u op het volledige kapitaal belast en moet u het voor 13 jaar opnemen in de aangifte.

Voorbeeld 1

Luc heeft een netto belastbaar inkomen van € 30.000. Hierop betaalt hij € 2.820 aan premies (9,4%) voor de SVAPZ op jaarbasis dus maandelijks € 235.

In plaats van per kwartaal € 1.715,18 sociale bijdragen te moeten betalen, wordt dit € 1.553,95. De personenbelasting zal ook lager zijn aangezien ze berekend wordt op € 27.180 (€ 30.000 - € 2.820). Gemiddeld gezien levert de betaling van premies voor VAPZ een 60% belastingbesparing op dus zou Jan van de betaalde premies van € 2.820 uiteindelijk slechts € 1.128 zelf moeten bekostigen.

Voorbeeld 2

Jan heeft in totaal € 60.000 gespaard via VAPZ. Hij neemt het op op zijn 65ste maar was door omstandigheden niet meer actief tot die leeftijd.

Dan kan hij zichzelf € 57.870 uitkeren (na aftrek RIZIV-bijdrage). Dan moet hij gedurende 10 jaar slechts € 2.893,5 (5% van € 57.870) als inkomen opnemen in zijn aangifte personenbelasting.

Besluit

Aangezien het wettelijk pensioen van een zelfstandige laag is, wordt steeds aangeraden ook een aanvullend pensioen op te bouwen. Dit kan via het VAPZ. Deze vorm van aanvullend pensioensparen levert u niet alleen een mooi spaarboekje op op pensioenleeftijd, het zorgt ook voor een aantal fiscale voordelen.

<< terug

Contacteer ons

Naam: *
Voornaam: *
Bedrijf:
Telefoon: *
Email: *
Bericht: *